Tłumaczenia literackie. Jeden z trudniejszych rodzajów tłumaczeń

Tłumaczenie samo w sobie jest pracą trudną, żmudną, która wymaga ogromnej wiedzy językowej, a przy tym dużej precyzji. Jednak szczególnie wymagającym rodzajem tłumaczeń są przekłady tekstów literackich. W tym konkretnym przypadku tłumacz to także interpretator dzieła literackiego. Jego zadaniem jest nie tylko oddanie warstwy językowej danego utworu, ale także przekazanie jego sensu, co bywa czasami naprawdę trudne. Zwłaszcza w przypadku poezji.

Każdy autor ma swój niepowtarzalny styl, który tłumacz musi oddać w swojej pracy. A to już nie jest takie proste, co podkreśla wielu tłumaczy tekstów literackich. Do tego dochodzi jeszcze fakt, że dość często pisarze stylizują język postaci swoich utworów np. na język z innej epoki. Taka stylizacja także musi zostać przełożona na język obcy, a to wymaga także ogromnej wiedzy na temat danej epoki. Slang, język młodzieżowy, gwara, dawne słownictwo – przekład takiego języka to karkołomne zadanie, z którym musiał zmierzyć się niejeden tłumacz tekstów literackich.

Innym problemem jest zachowanie odpowiedniej rytmiki w tłumaczonym tekście. To problem, z którym zmagają się przede wszystkim tłumacze specjalizujący się w przekładzie poezji. Rytm, rym oraz metrum – to wszystko jest bardzo istotne, gdy chodzi o tłumaczenie o charakterze literackim. Jeśli istotna jest wierność przekładu, tłumacz rezygnuje zazwyczaj z elementów ozdobnych. Jeśli jednak chodzi o przekład stricte poetycki, tłumacz musi stworzyć niejako nowe dzieło literackie, które jest czymś w rodzaju poetyckiej parafrazy danego otwory poetyckiego. To wymaga od tłumacza także dużego talentu literackiego.

Kolejną bardzo istotną kwestią w tłumaczeniach literackich jest idiomatyka. W każdym języku występują idiomy, czyli przenośne zwroty, których nie da się przetłumaczyć dosłownie na języki obce. Bywa, że daje się znaleźć odpowiednik danego idiomu w języku docelowym. Jednak najczęściej konieczne jest tłumaczenie opisowe, w którym chodzi po prostu o oddanie sensu danego zwrotu. Ewentualnie można także dokonać dosłownego przekładu i wyjaśnić znaczenie idiomu w przypisie.